آموزش روش شناسی تحلیل فراترکیب کیفی
Meta-analysis synthesis study روش شناسی فراترکیب پایان نامه دکتری
مراحل روش شناسی کیفی فراترکیب روش پژوهش کیفی فراترکیب توسط سندلوفسکی و باروسو (۲۰۰۷)
مراحل روش شناسی کیفی فراترکیب در شش گام اساسی
روش پژوهش کیفی فراترکیب به انگلیسی Meta–analysis synthesis study توسط سندلوفسکی و باروسو (۲۰۰۷) در پایان نامه های دکتری، از روش شناسی های رایج پژوهشی است. آموزش روش پژوهش و تحلیل فراترکیب را در پی اچ دی پروپوزال طی ۶ گام مشاهده میکنید.
گام اول: بیان مسئله و تنظیم سوال های پژوهشی
اولین گام روش شناسی فراترکیب، موضع گیری فلسفی و تصور درباره ی موضوع اصلی روش فراترکیب است. در این مرحله، محققان پرسش پژوهشی خود را که می تواند در بر گیرنده ی ابعاد مختلفی مثل چه چیزی، چگونه، چه روشی و … باشد، طراحی می کنند. پرسش پژوهشی طراحی شده که بیش از حد محدود یا گسترده نیست – باید به وضوح به مسأله ی پژوهشی اشاره کند. همچنین پژوهشگران در این مرحله، باید اهداف پژوهشی و منابع در دسترس را مشخص کنند، درباره ی پدیده ی اصلی مورد مطالعه تصمیم بگیرند و معیارهای شمول و خروج مقالات در مرور را نیز تعیین نمایند (سندلوفسکی و باروسو، ۲۰۰۷).
روش شناسی فراترکیب پایان نامه دکتری
هدف فراترکیب نظریه ساز
فراترکیب نظریه ساز که می تواند در بسط، تعدیل یا توسعه ی نظریه ی جدید مورد استفاده قرار گیرد، توضیح مفاهیم مرتبطی است که به خوبی تعیین و تعریف شده اند، بر خلاف دیگر پژوهش های کیفی که با هدف تجمیع داده ها و یا کشف و توضیح مفاهیم یا پدیده ها انجام می شوند، بدون آنکه لزوما روابط پویای بین آنها بیان شود (فینگل کانت، ۲۰۱۴).
گام دوم: جستجوی منابع
دومین گام فراترکیب کیفی، تصمیم گیری درباره ی این مورد است که کدام منابع واقعه مرتبط با یک پدیده یا رویداد با تجربه ی مشابه هستند. فراترکیب گر باید از تکنیک های مختلف جهت تشخیص مشابهت های موضوعی واقعی استفاده کند (سندلوفسکی و همکاران، ۱۹۹۷). فرایند جستجو و بازیابی منابع شامل پارامترهای متعددی مثل: موضوع مورد نظر، اعضای نمونه، زمان و روش است. علاوه بر پارامترها، انواع روش های جستجو (دستی، الکترونیک، …) و عبارت۔ های مورد جستجو نیز باید مشخص شوند.
در فراترکیب های نظریه ساز هدف از جمع آوری داده ها، فراهم آوردن نمونه ای بدون سوگیری از گزارش های پژوهشی کیفی یا ترکیبی چاپ شده است که بتواند تبیین همه جانبه ای از نظریه ی پردازشی ایجاد کند. منظور از سوگیری، هرگونه تحریف در نتایج مطالعه است که اعتبار پژوهش را تضعیف می کند. در فراترکیب، نمونه های غیر معرف، یک عامل ایجاد سوگیری هستند.
نمونه گیری در پایان نامه دکتری به روش شناسی کیفی فراترکیب
برخی صاحب نظران با موضع گیری علیه جستجو های خطی و نظام مند در فراترکیب معتقدند: مسیر جستجوها در فراترکیب باید کاملا واگرا باشد. هر جزء از اطلاعاتی که در هر مرحله حاصل می شود، افق جدیدی به سمت جستجوها و منابع جدید باز می کند و در نهایت ایده – های فوق العاده ای در شکل گیری ادراک جدید از پدیده در اختیار بازنگر قرار می دهد. به عبارت دیگر، جستجوها در فراترکیب با یک مجموعه ی از پیش تعیین شده ی نهایی از منابع کامل نمی شود، بلکه با انتخاب مجموعه ای از منابع طی چند مرحله و کسب بخشی از اطلاعات در هر مرحله تکمیل می گردد. این شیوه ی بازیابی بخشی از اطلاعات در هر مرحله که با اصلاحات و تکمیل دائمی همراه است- را شیوه ی دست چینی می نامند (والش و داون، ۲۰۱۵، باروسو و همکاران، ۲۰۱۳؛ فینفگلد-کانت و جانسون، ۲۰۱۶).
پایگاه های مرجع داده در روش شناسی کیفی فراترکیب
محققان فراترکیب نظریه ساز، به منظور جستجوی منابع می بایست از امکانات کتابخانه های دانشگاهی که دسترسی گسترده به پایگاه های الکترونیکی مرجع و مجلات پژوهشی بین رشته – ای را فراهم آورده اند، استفاده نمایند. از آنجا که عملکرد پایگاه های اطلاعاتی با استنادی مختلف (مثل اسکوپوس، گوگل اسکالر، اشپرینگر و …) متفاوت است، لذا، فراترکیب گران می توانند از کتابداران مرجع حرفه ای که تخصص کافی در جستجوی پایگاه ها دارند مشاوره بگیرند (فینگلد-کانت، ۲۰۱۸). حضور کتابدار در گسترش جستجوها، ثبت یافته ها، حل مشکلات تکنولوژی و نوشتن روش شناسی بسیار سودمند است (سندلوفسکی و باروسو، ۲۰۰۷).
اعمال محدودیت در زمان
جستجوی منابع را می توان به یک بازه ی زمانی محدود کرد در صورتی که محققان توجیه مناسبی برای انتخاب نقاط ابتدایی و انتهایی بازه ی زمانی جستجو داشته باشند. به طور مثال نقطه ی شروع جستجوها می تواند به لحاظ تاریخی، با شروع نوعی نوآوری یا تحول در حوزه – ی مورد نظر منطبق باشد، به همین دلیل، یافته های پژوهش های قبل از این تاریخ، ارتباط زیادی با موضوع ندارد (باروسو و همکاران، ۲۰۰۶).
حجم نمونه در روش شناسی کیفی فراترکیب پایان نامه های دکتری
تعداد گزارش های پژوهشی که برای تکمیل فراترکیب لازم اند از ابتدای فرایند مشخص نیست (فینگلد، ۲۰۰۳). عامل اساسی برای مشخص کردن تعداد پژوهشها در فراترکیب این است که آیا تعداد پژوهشها به اندازه ای است که اعتبار فراترکیب را تامین کند؟ به طور کلی، هر چه مقالات موجود غنی تر بوده و میزان داده های آنها بیشتر باشد، به تعداد کمتری مقاله به عنوان نمونه مورد نیاز است و بالعکس (فینگلد -کانت، ۲۰۱۸).
گام سوم: ارزیابی کیفیت
بعد از جستجو و انتخاب منابع مورد نظر، فرایند پژوهش با ارزیابی هر گزارش به صورت مجزا و سپس با ارزیابی مقایسه ای بین گزارش ها ادامه می یابد. ارزیابی تک به تک گزارش ها، با خواندن چندین باره ی هر گزارش تا آشنایی کامل با محتوا، نقاط قوت و ضعف روش شناسی و شناسایی یافته های هدف انجام می شود. ارزیابی تطبیقی بین گزارش ها، به محقق این امکان را می دهد که گزارش های با نمونه های یکسان یا مشابه را شناسایی کند، اطلاعات از دست رفته یا مورد غفلت قرار گرفته را تعیین نماید و بر خلاصه سازی و نمایش یافته ها متمرکز شود (لودوینگسن و همکاران، ۲۰۱۶؛ سندلوفسکی و باروسو، ۲۰۰۷).
گام چهارم: تجزیه و تحلیل مطالعات روش شناسی کیفی فراترکیب
پیچیده ترین مشکلی که فراترکیب گر با آن روبرو می شود، توسعه و تعامل با تکنیک های مورد استفاده برای مقایسه ی یافته های هر مطالعه است. ولف (۱۹۸۶) معتقد است: اینکه از چه روشی استفاده می شود، اهمیت چندانی ندارد، هدف فراترکیب کیفی، کشف تمام شباهت ها و تفاوت ها در زبان، مفاهیم، تصورات و دیگر ایده ها حول تجربه ی مورد نظر است. بر خلاف فراتحلیل کمی، فراتر کیب کیفی به دنبال معدل گیری و تقلیل یافته ها به یک واحد اندازه گیری یا معیار مشترک نیست. بلکه، هدف فراترکیب، بسط احتمالات تفسیری یافته ها و ساخت روایت ۔ های بزرگ تر یا نظریه های عمومی تر است (نقل از سندلوفسکی و همکاران، ۱۹۹۷). فینفگلد – کانت (۲۰۱۸)، این مرحله از فراترکیب را شامل استخراج اولیه ی داده ها، شمول داده ها در فراترکیب و در نهایت تجزیه و تحلیل داده ها معرفی می کند. در منابع مختلف، تکنیک های متعددی برای تجزیه و تحلیل یافته های مقالات معرفی شده اند که در ادامه به تعدادی از آنها اشاره می شود.
سندوفسکی و باروسو (۲۰۰۷) تکنیک دسته بندی یافته ها و تکنیک کمی فراچکیده – نویسی را به منظور تحلیل یافته های کیفی معرفی می کنند. در دسته بندی، ایده ها با موضوع – های مورد نظر فراترکیب، شناسایی و استخراج شده و در دسته های مشخصی قرار می گیرند. در کنار تکنیک دسته بندی، فرا چکیده نویسی نیز، به دلیل ایجاد مبنایی قوی تر و تعاملی تر برای تفسیر های نوآورانه در فراترکیب، ابزاری بسیار مفید تلقی می شود. این ابزار کمی، در واقع فرایند استخراج، مجزاسازی، ویرایش، گروه بندی و در نهایت خلاصه سازی یافته های متنی به صورت مجموعه ای از اعداد و گزاره هاست.
گام پنجم: ترکیب یافته ها در فراترکیب
مرحله ی ترکیب یافته ها، با یافتن استعاره ها و مفاهیم اصلی هر گزارش و مقایسه ی آن با سایر استعاره ها با مفاهیم همان گزارش یا دیگر گزارش ها انجام می شود. زبان مورد استفاده در ترکیب باید در برگیرنده ی استعاره های جدیدی باشد که در عین اختصار، بسیار زیرکانه تر، گسترده تر، واضح تر و معتبرتر از استعاره های مورد استفاده در مطالعات اولیه باشند (نابلیت و هیر، ۱۹۸۸). طی مرحله ی ترکیب، پژوهشگران این فرصت را دارند تا نقاط قوت و ضعف و همچنین سهم هر مطالعه در حوزه ی مورد نظر را منتقدانه تفسیر نموده و با ارائه ی پیشنهادهای جایگزین، حوزه ی جدیدی را باز طراحی کنند (بونداس و هال، ۲۰۰۷). پاترسون و همکاران (۲۰۰۱) ترکیب یافته ها را به عنوان فرایند غیر خطی تفکر، تفسیر، خلق، نظریه پردازی و بازخورد معرفی می کنند، با این توضیح که فرایند ساخت نظریه در فراترکیب بسیار دشوارتر از چیزی است که به نظر می رسد.
گام ششم: اعتباریابی یافته ها در روش تحلیل فراترکیب
فراترکیب گران می بایست از آغاز تا انجام فرایند، در اندیشه ی راهکارهای مناسب به منظور ارتقای اعتبار پژوهش خود باشند. سندلوفسکی و باروسو (۲۰۰۷) چهار نوع اعتباریابی را برای فراترکیب معرفی می کنند: ۱٫ اعتباریابی توصیفی: شناسایی تمامی گزارش های مرتبط و تشخیص مشخصه های هر گزارش. ۲. اعتباریابی تفسیری: ارائه ی تمام و کمال ادراک و نقطه نظرات محققان از گزارش ها. ۳٫ اعتباریابی نظری: اعتبار روش هایی که فراترکیب گر به منظور یکپارچه سازی و تفسیر یافته های پژوهشی توسعه داده و به کار می برد. ۴. اعتباریابی پراگماتیک: به معنای سودمندی، قابلیت انتقال دانش، کاربردی بودن و مناسب بودن روش شناسی فراترکیب.