پایایی در پژوهش و تحقیقات کیفی

پایایی در پژوهش کیفی

برای فهم پایایی ابتدا لازم است تعاریف مختلف پایایی را که به وسیله محققان کیفی از دیدگاه­ های متفاوت مطرح شده ­اند ارائه گردد.

پایایی تحقیقات کیفی

مقوله پایایی و تاکتیک های رسیدن به پایایی در رساله های دکتری که به روش کیفی نوشته میشوند همیشه مورد سوال است. گرچه واژه پایایی مفهومی است که برای سنجش یا ارزیابی تحقیق کمی به کار می­رود، اما غالباً در همه اقسام تحقیق مورد استفاده قرار می­گیرد، اگر ایده سنجش را به عنوان طریق بازخوانی اطلاعات بدانیم پس مهمترین سنجه (آزمون) هر مطالعه کیفی، کیفیت آن است. یک تحقیق کیفی خوب می­تواند به ما کمک کند تا یک موقعیت را که از جهات دیگری پیچیده یا مغشوش است بفهمیم.

از نظر پی اچ دی پروپوزال، وقتی که پایایی مفهومی می­شود برای ارزیابی کیفیت در تحقیق کمی با یک منظور تبیین، با مفهوم یک تحقیق کیفی خوب (معتبر) ارتباط پیدا می­کند، در حالی که مهفهوم کیفیتی در مطالعه کیفی قصد ایجاد فهم و ادراک را دارد. تفاوت در اهداف ارزیابی کیفیت مطالعات در تحقیقات کمی و کیفی یکی از دلایلی است که مفهوم روایی در تحقیق کیفی را نامربوط می­سازد. به عقیده اتنباکا مفهوم پایایی در تحقیق کیفی حتی گمراه کننده نیز هست.

اگر یک مطالعه کیفی از طریق معیار پایایی مورد توجه قرار گیرد نتیجه بیشتر آن می­شود که مطالعه مورد نظر تا حدی معتبر و مطلوب نیست. از وسی دیگر، پاتن بیان می­کند که پایایی و روایی دو عامل هستند که هر محقق کیفی باید در زمانی که مشغول طرح ریزی یک تحقیق، تجزیه و تحلیل داده­ ها و داوری کیفیت تحقیق است به آنها توجه کند.

این امر متناظر این پرسش است که «چگونه یک مصاحبه کننده می­تواند مخاطبانش را متقاعد سازد که یافته ­های تحقیق ناشی از یک پرس و جو، ارزش توجه را دارند؟».

در پاسخ به این پرسش، هیلی و پری بیان می­دارند که کیفیت یک تحقیق در هر الگو باید به وسیله عبارات خود الگو مورد داوری قرار گیرد. به عنوان مثال وقتی واژگان روایی و پایایی معیارهای اساسی برای کیفیت در الگوهای کمی هستند در الگوهای کیفی واژگان اعتبار پذیری، بی­طرفی یا قطعیت­ پذیری، سازگاری یا وابستگی داشتن اجرا پذیری یا انتقال پذیری، معیارهای اساسی کیفیت به شمار می­روند.

لینکلن و گوبا برای معرفی دقیق واژه پایایی در تحقیق کیفی «وابستگی داشتن» را که دقیقاً با مفهوم پایایی در تحقیق کمی مطابقت دارد، به کار برده ­اند علاوه بر این آنان بر مصاحبه حضوری به عنوان یک ابزار سنجش که می­تواند اعتماد پذیری تحقیق کیفی را افزایش دهد تأکید ورزیده ­اند. این عامل می­تواند برای سنجش نتیجه و فرآیند تحقیق برای سازگاری و تطابق، مورد استفاده قرار گیرد.

در همین راستا کلاونت و سیل مفهوم وابستگی داشتن را با مفهوم تطابق و پایایی در تحقیق کیفی تأکید کردند. سازگاری و تطابق داده ­ها، زمانی حاصل خواهد شد که مراحل تحقیق از طریق سنجش فقراتی همچون داده­ های خام، تقلیل داده ­ها و فرآیند ثبت اطلاعات، مورد بررسی و تأکید قرار گیرد.

برای تضمین پایایی در تحقیق کیفی سنجش اعتمادپذیری بسیار حیاتی است.