اصطلاحات پایان نامه به انگلیسی
Comprehensive Guide to Essential Dissertation Terms for PhD Success Abroad

آشنایی با اصطلاحات پایاننامه به انگلیسی برای دانشجویانی که ماهها در حال اپلای برای تحصیل در خارج بوده و پس از ورود به دانشگاههای خارجی، در سال اول با مشکلاتی مانند اسکان، هزینهها، کار دانشجویی و موارد مشابه روبهرو هستند، میتواند گامی مهم باشد. در واقع، آگاهی از این اصطلاحات انگلیسی که ویژه متدولوژی و روش تحقیق هستند، به دانشجویان کمک میکند تا بدون نیاز به مقدمات پیچیده، به راحتی به نگارش پایاننامه دکتری پرداخته و ارتباطات خود را با اساتید روش تحقیق تقویت کنند. در این بخش از وبسایت، حدود 180 اصطلاح انگلیسی رایج در نوشتن پایاننامه و رساله دکتری آورده شده است. برای آگاهی بیشتر در مورد هر یک از این اصطلاحات، میتوانید با ما تماس بگیرید. همچنین، اگر در حال آماده شدن برای آزمون آیلتس آکادمیک هستید، آگاهی از متدولوژی پایاننامه میتواند توانایی شما در صحبت کردن (Speaking) و نوشتن (Writing) برای آیلتس را به طور قابل توجهی افزایش دهد.
Literature Review
مرور جامع و تحلیلی از تحقیقات پیشین که زمینهسازی برای پژوهش فعلی است. در این بخش، مطالعات پیشین بررسی و تحلیل میشوند تا به چارچوب نظری و علمی تحقیق کمک کنند.
Methodology
روششناسی به بخشهایی از پایاننامه اطلاق میشود که در آن روشها و فرآیندهای جمعآوری و تحلیل دادهها توضیح داده میشود.
Hypothesis
فرضیه یک پیشبینی قابل آزمایش است که در آن رابطهای بین متغیرها مورد بررسی قرار میگیرد تا اثبات یا رد شود.
Data Analysis
تحلیل دادهها فرایندی است که در آن دادهها بررسی، پاکسازی و تفسیر میشوند تا الگوها و نتایج معناداری استخراج شوند.
Significance
اهمیت یافتهها یا نتایج تحقیق را میسازد که معمولاً با استفاده از معیارهای آماری مانند p-value سنجیده میشود.
Findings
نتایج تحقیق به یافتهها و کشفیات جدیدی اشاره دارد که از دادهها استخراج میشود و دانش جدیدی در موضوع پژوهش بهدست میآید.
Conclusion
نتیجهگیری بخشی است که در آن یافتهها، تفسیرها و اثرات وسیعتر تحقیق خلاصه میشود و پیشنهاداتی برای تحقیقات آینده ارائه میشود.
Abstract
چکیدهای کوتاه از پایاننامه است که شامل سوالات تحقیق، روشها، یافتهها و نتیجهگیری میشود.
Literature Gap
شکافهای موجود در تحقیقات پیشین که بهطور کامل بررسی نشدهاند و پژوهش جاری قصد پر کردن این شکافها را دارد.
Research Questions
سوالات اصلی تحقیق هستند که جهتگیری پژوهش را مشخص کرده و به پاسخ دادن به آنها هدف تحقیق معین میشود.
Variables
متغیرها عواملی هستند که در پژوهش مورد بررسی قرار میگیرند و ممکن است بهصورت متغیر مستقل یا وابسته در نظر گرفته شوند.
Sampling
نمونهگیری فرآیند انتخاب بخشی از یک جامعه آماری است که باید ویژگیهای آن جامعه را بهخوبی نمایان کند.
Reliability
قابلیت اعتماد به نتایج تحقیق است که نشاندهنده ثبات و پایداری دادهها در شرایط مختلف یا در طول زمان است.
Validity
اعتبار تحقیق نشاندهنده این است که آیا تحقیق بهدرستی آن چیزی را که قصد دارد اندازهگیری کند، اندازهگیری کرده است.
Theoretical Framework
چارچوب نظری به مجموعهای از نظریات و مدلهای موجود اطلاق میشود که راهنمای تحقیق را تشکیل میدهند.
Peer Review
بررسی همتخصصان به فرایند ارزیابی و نقد تحقیق توسط دیگران در همان حوزه علمی گفته میشود تا کیفیت و اعتبار تحقیق تأیید شود.
Citations
استناد به منابع مختلفی که در تحقیق استفاده شده است و از آنها در نوشتار علمی استفاده میشود.
Ethical Considerations
ملاحظات اخلاقی به اصول و قوانین اخلاقی در انجام تحقیق اشاره دارد که رعایت حقوق افراد و سلامت علمی تحقیق را تضمین میکند.
Limitations
محدودیتها به مشکلات یا شرایطی اشاره دارد که ممکن است بر فرایند تحقیق یا تفسیر نتایج اثر بگذارد و معمولاً در بخش بحث ذکر میشوند.
Appendices
پیوستها شامل مواد تکمیلی است که در انتهای پایاننامه قرار میگیرد، مانند دادههای خام، پرسشنامهها و توضیحات جزئیتر از روشها.
ترکیب و یکپارچهسازی منابع مختلف علمی برای ارائه یک دیدگاه جامع و منسجم در زمینه تحقیق است که به درک بهتر موضوع کمک میکند.
Conceptual Framework
چارچوب مفهومی به شبکهای از مفاهیم و نظریات گفته میشود که به شکلگیری فرضیات و سوالات تحقیق کمک میکند و آن را هدایت میکند.
Cross-sectional Study
مطالعه مقطعی روشی است که در آن دادهها در یک نقطه زمانی خاص جمعآوری میشود و به تحلیل وضعیت موجود میپردازد.
Longitudinal Study
مطالعه طولی شامل جمعآوری دادهها در چندین مرحله زمانی مختلف است که به تجزیه و تحلیل تغییرات و تحولات میپردازد.
Quantitative Research
تحقیق کمی روشی است که از دادههای عددی و آماری برای تحلیل متغیرها و روابط آنها استفاده میکند.
Qualitative Research
تحقیق کیفی روشی است که بیشتر بر تحلیل توصیفی و غیرعددینی تمرکز دارد و به درک عمیقتر از تجربیات، نظرات و رفتارها میپردازد.
Mixed-Methods Research
تحقیق ترکیبی روشی است که از هر دو روش کمی و کیفی برای جمعآوری و تحلیل دادهها استفاده میکند.
Primary Data
دادههای اولیه دادههایی هستند که مستقیماً از منابع اصلی (مانند مصاحبه، پرسشنامه یا مشاهده) جمعآوری میشوند.
Secondary Data
دادههای ثانویه به دادههایی اطلاق میشود که از منابع قبلی (مانند مقالات، گزارشها یا تحقیقات پیشین) استخراج شدهاند.
Independent Variable
متغیر مستقل به متغیری اطلاق میشود که تغییرات آن میتواند بر سایر متغیرها تأثیر بگذارد و در تحقیق دستکاری شود.
Dependent Variable
متغیر وابسته به متغیری گفته میشود که تحت تأثیر متغیرهای مستقل قرار میگیرد و نتایج تحقیق معمولاً در این متغیر مشاهده میشود.
Control Group
گروه کنترل در آزمایشها گروهی است که تحت تأثیر متغیرهای آزمایشی قرار نمیگیرد و برای مقایسه با گروه تجربی استفاده میشود.
Experimental Group
گروه آزمایشی گروهی است که در آن متغیرهای مورد نظر برای آزمایش دستکاری میشوند.
Significance Level
سطح معناداری به مقداری از خطای احتمالی اشاره دارد که در آن یک فرضیه آماری پذیرفته یا رد میشود (مثلاً 0.05).
Chi-square Test
آزمون خیمربع یک روش آماری است که برای بررسی ارتباط بین دو یا چند متغیر اسمی یا رتبهای استفاده میشود.
Regression Analysis
تحلیل رگرسیون روشی است که برای بررسی رابطه بین یک متغیر وابسته و یک یا چند متغیر مستقل استفاده میشود.
Correlation
همبستگی به درجه و نوع رابطه بین دو یا چند متغیر اشاره دارد که میتواند مثبت، منفی یا صفر باشد.
Reliability Coefficient
ضریب پایایی معیاری است که نشاندهنده میزان ثبات نتایج یک تحقیق است و معمولاً در تحلیلهای آماری برای ارزیابی روشهای جمعآوری دادهها استفاده میشود.
Inferential Statistics
آمار استنباطی به روشهایی گفته میشود که از دادههای نمونه برای استنباط یا تعمیم نتایج به جامعه آماری بزرگتر استفاده میکند.
Descriptive Statistics
آمار توصیفی شامل روشهایی است که برای توصیف و نمایش دادهها بهطور خلاصه، مانند میانگین، میانه و انحراف معیار، استفاده میشود.
Operational Definition
تعریف عملیاتی به معنای ارائه تعریف دقیق و قابل اندازهگیری از مفاهیم و متغیرهای تحقیق است که برای استفاده در جمعآوری دادهها ضروری است.
Case Study
مطالعه موردی روشی است که در آن یک یا چند نمونه خاص بهطور عمیق و جامع بررسی میشوند تا به درک بیشتری از مسائل پیچیده دست یابیم.
Sampling Bias
تعصب نمونهگیری به خطاهای احتمالی اشاره دارد که در نتیجه انتخاب نادرست نمونهها از جامعه آماری بهوجود میآید و ممکن است نتایج تحقیق را تحت تأثیر قرار دهد.
Snowball Sampling
نمونهگیری برفی روش نمونهگیری است که در آن از نمونههای اولیه برای پیدا کردن دیگر نمونهها استفاده میشود و معمولاً در تحقیقاتی با گروههای خاص یا نادر انجام میشود.
Convenience Sampling
نمونهگیری راحتی روشی است که در آن نمونهها بهراحتی و بر اساس دسترسی راحتتر از افراد یا واحدها انتخاب میشوند، اما ممکن است نتیجهگیریهای غیرقابل تعمیم به همراه داشته باشد.
Intervention
مداخله به اقداماتی گفته میشود که محقق در جریان تحقیق انجام میدهد تا تأثیر آنها بر متغیرهای مورد نظر ارزیابی شود.
Control Variables
متغیرهای کنترل به عواملی اطلاق میشود که در یک تحقیق ثابت نگه داشته میشوند تا تأثیر آنها بر متغیر وابسته بررسی نشود.
Focus Group
گروه متمرکز به گروهی از افراد گفته میشود که در یک بحث گروهی هدایتشده شرکت میکنند تا اطلاعات خاصی در مورد یک موضوع جمعآوری شود.
Longitudinal Study
مطالعه طولی مطالعهای است که در آن دادهها در طول زمان جمعآوری میشوند و میتوانند تحولات و تغییرات در طول زمان را مورد بررسی قرار دهند.
Theory Testing
آزمایش نظریه فرایندی است که در آن یک نظریه موجود با استفاده از دادهها و شواهد موجود تأیید یا رد میشود.
Data Triangulation
سهگانهسازی دادهها به استفاده از منابع مختلف دادهای برای افزایش اعتبار تحقیق اشاره دارد و میتواند از ترکیب دادههای کیفی و کمی تشکیل شود.
Ethnography
مردمنگاری روشی کیفی است که بهطور عمیق و دقیق به مطالعه و تجزیهوتحلیل فرهنگها، گروهها و جوامع انسانی پرداخته میشود.
Action Research
تحقیق عملی روشی است که در آن پژوهشگر با مشارکت فعال در جامعه یا محیط تحقیق، مشکلات را شناسایی کرده و راهحلهایی برای بهبود شرایط مییابد.
Systematic Review
مرور سیستماتیک به بررسی جامع و ساختاریافته تحقیقات پیشین در یک حوزه خاص اطلاق میشود که به دنبال شواهد معتبر برای پاسخ به سوالات تحقیق است.
Meta-analysis
متا آنالیز فرایند ترکیب و تحلیل آماری نتایج تحقیقات مختلف بهمنظور استخراج یک نتیجه کلی از مجموعهای از پژوهشها است.
Sampling Frame
چارچوب نمونهگیری به فهرست یا لیستی اطلاق میشود که از آن نمونهها انتخاب میشوند و بهطور دقیق باید نماینده جامعه آماری باشد.
Validity Threats
تهدیدات اعتبار به عواملی گفته میشود که میتوانند اعتبار نتایج تحقیق را تحت تأثیر قرار دهند، مانند تعصب یا اشتباهات در اندازهگیری.
Spurious Correlation
همبستگی نادرست به وضعیتی اطلاق میشود که دو متغیر بهطور ظاهری با یکدیگر مرتبط هستند، اما این ارتباط ناشی از یک عامل سوم است.
T-test
آزمون t روشی آماری است که برای مقایسه میانگینهای دو گروه مستقل یا وابسته استفاده میشود تا تفاوتهای معناداری را بررسی کند.
ANOVA (Analysis of Variance)
تحلیل واریانس روشی است که برای مقایسه میانگینهای سه گروه یا بیشتر استفاده میشود و به محققان کمک میکند تا تأثیر یک یا چند متغیر مستقل بر متغیر وابسته را بررسی کنند.
Latent Variable
متغیر پنهان به متغیری گفته میشود که بهطور مستقیم قابل اندازهگیری نیست، اما از طریق دیگر متغیرهای قابل مشاهده استنباط میشود.
Confounding Variable
متغیر مزاحم به متغیری اطلاق میشود که بهطور نادرست میتواند بر رابطه بین متغیرهای مستقل و وابسته تأثیر بگذارد و نتایج تحقیق را تحریف کند.
Thematic Analysis
تحلیل موضوعی یک روش کیفی برای شناسایی، تحلیل و گزارش الگوها (یا “موضوعات”) در دادهها است که برای تجزیه و تحلیل محتوای متنی و دیدگاههای افراد استفاده میشود.
Double-blind Study
مطالعه دوسویه کور به مطالعهای اطلاق میشود که در آن هم محققان و هم شرکتکنندگان از جزئیات خاصی از تحقیق بیاطلاع هستند تا از تعصب و تأثیرات جانبی جلوگیری شود.
Internal Validity
اعتبار درونی به این اشاره دارد که آیا تغییرات در متغیر وابسته ناشی از متغیر مستقل بوده است و یا بهدلیل عوامل دیگر.
External Validity
اعتبار بیرونی به قابلیت تعمیم نتایج تحقیق به جامعه یا موقعیتهای دیگر اشاره دارد.
Normal Distribution
توزیع نرمال به یک نوع توزیع آماری اطلاق میشود که شکل زنگولهای دارد و در آن دادهها بهطور یکنواخت و متقارن در اطراف میانگین پخش شدهاند.
P-value
مقدار p معیاری است که نشاندهنده احتمال مشاهده یک نتیجه بهطور تصادفی است. مقدار کمتر از ۰.۰۵ معمولاً بهعنوان نتیجه معنادار آماری در نظر گرفته میشود.
Power Analysis
تحلیل توانایی آماری است که برای تعیین اندازه نمونه مناسب برای یک تحقیق استفاده میشود تا احتمال شناسایی اثر واقعی را بررسی کند.
Descriptive Statistics
آمار توصیفی به روشهای عددی و گرافیکی اطلاق میشود که برای خلاصه کردن و توصیف ویژگیهای اصلی دادهها استفاده میشود.
Cluster Sampling
نمونهگیری خوشهای به روش نمونهگیری اطلاق میشود که در آن جامعه به گروهها یا خوشههایی تقسیم میشود و سپس برخی از خوشهها بهطور تصادفی انتخاب میشوند.
Null Hypothesis
فرضیه صفر به فرضیهای اطلاق میشود که در آن فرض میشود هیچ اثر یا تفاوت معناداری در دادهها وجود ندارد.
Alternative Hypothesis
فرضیه جایگزین به فرضیهای اطلاق میشود که مخالف فرضیه صفر است و ادعا میکند که تغییرات مشاهدهشده در دادهها ناشی از اثرات واقعی است.
Longitudinal Design
طراحی طولی به روشی اطلاق میشود که در آن دادهها در طول یک دوره زمانی طولانی جمعآوری میشوند تا تغییرات و تحولات در طول زمان مورد بررسی قرار گیرد.
Cross-validation
ارزیابی متقاطع یک روش آماری است که برای ارزیابی مدلها و کاهش احتمال تعمیم نادرست مدل به دادههای جدید استفاده میشود.
Surveys and Questionnaires
نظرسنجیها و پرسشنامهها ابزارهایی هستند که برای جمعآوری دادهها از طریق سوالات استاندارد و سیستماتیک استفاده میشوند.
Intercoder Reliability
پایایی کدگذار به توافق میان چند نفر که دادههای کیفی را کدگذاری میکنند اشاره دارد. این معیار برای ارزیابی همراستایی کدگذاریهای مختلف استفاده میشود.
Ethical Approval
تأیید اخلاقی به فرآیند تأیید از یک کمیته اخلاقی یا هیئت نظردهنده برای انجام تحقیقاتی که ممکن است با مسائل اخلاقی روبرو باشد، اطلاق میشود.
Reliability Test
آزمون اعتبار به روشی اطلاق میشود که برای اندازهگیری ثبات و دقت دادههای جمعآوریشده در تحقیقات علمی استفاده میشود.
Saturation
اشباع به نقطهای در تحقیقات کیفی اطلاق میشود که در آن دادههای جدید دیگر اطلاعات جدید یا مفیدی برای تحقیق ارائه نمیدهند و تحقیق به نقطه اشباع رسیده است.
Construct Validity
اعتبار سازه به معنای این است که آیا ابزار اندازهگیری واقعاً مفهومی را که قصد سنجش آن را دارد، بهطور صحیح اندازهگیری میکند.
Descriptive Research
تحقیق توصیفی به تحقیقی اطلاق میشود که هدف آن توصیف ویژگیهای یک پدیده یا وضعیت خاص است و معمولاً بدون تغییر دادن متغیرها انجام میشود.
Exploratory Research
تحقیق اکتشافی به تحقیقی گفته میشود که بهمنظور کاوش و شناسایی موضوعات جدید یا بررسی پیشفرضها و پرسشهای مبهم در یک حوزه خاص انجام میشود.
Causal Research
تحقیق علی به تحقیقی اطلاق میشود که در آن روابط علت و معلولی بین متغیرها بررسی میشود تا تعیین شود که آیا یک متغیر بر دیگری تأثیر میگذارد.
Bias
تعصب به خطاهای سیستماتیک در جمعآوری، تحلیل یا تفسیر دادهها اطلاق میشود که میتواند نتایج تحقیق را تحریف کند.
Time Series Analysis
تحلیل سری زمانی به روشی اطلاق میشود که در آن دادهها در فواصل زمانی مشخص جمعآوری میشوند و هدف از آن شناسایی روندها، الگوها و پیشبینیهای آینده است.
Grounded Theory
نظریه مبنایی به روشی کیفی اطلاق میشود که در آن دادهها از پایین به بالا تحلیل میشوند تا نظریهای جدید از مشاهدات بدست آید.
Paradigm
پارادایم به چارچوب کلی و اصولی گفته میشود که نظریات، مفاهیم و روشهای تحقیقاتی در یک حوزه علمی تحت آن قرار میگیرند.
Sampling Error
خطای نمونهگیری به خطای احتمالی گفته میشود که به دلیل انتخاب نمونهای خاص از یک جامعه، نتایج ممکن است از ویژگیهای واقعی جامعه منحرف شود.
Meta-Data
فراداده اطلاعات اضافی و توصیفی است که به دادههای اصلی مرتبط است و به درک بهتر نحوه جمعآوری و استفاده از دادهها کمک میکند.
Secondary Analysis
تحلیل ثانویه به فرآیند تجزیه و تحلیل دادههایی اطلاق میشود که قبلاً جمعآوری شدهاند و بهطور مستقیم از منابع اولیه استفاده نمیشود.
Non-respondents
غیرپاسخدهندگان به افرادی اطلاق میشود که در یک تحقیق یا نظرسنجی پاسخ ندادهاند و این گروه ممکن است بر نتایج تحقیق تأثیر بگذارد.
Ethical Dilemma
معضل اخلاقی به موقعیتی اطلاق میشود که محقق باید میان دو یا چند انتخاب اخلاقی دشوار تصمیمگیری کند که هر کدام ممکن است پیامدهای مختلفی داشته باشند.
Instrumental Validity
اعتبار ابزاری به معنای این است که ابزار اندازهگیری بهدرستی آن چیزی را که قصد دارد اندازهگیری کند، اندازهگیری میکند و برای استفاده در تحقیق مناسب است.
Validity of Conclusions
اعتبار نتایج به این اشاره دارد که آیا استنتاجهای تحقیق بهطور صحیح از دادهها استخراج شدهاند و آیا آنها با هدف تحقیق سازگارند.
Content Validity
اعتبار محتوایی به میزان پوشش و جامعیت ابزار اندازهگیری در پوشش دادن تمام جنبههای یک مفهوم یا متغیر اشاره دارد.
Nominal Scale
مقیاس اسمی به مقیاسی اطلاق میشود که در آن دادهها به گروههای مختلف طبقهبندی میشوند بدون اینکه ترتیب یا رتبه خاصی بین آنها وجود داشته باشد.
Ordinal Scale
مقیاس ترتیبی به مقیاسی گفته میشود که دادهها میتوانند به ترتیب یا رتبهبندی قرار گیرند، اما فاصله دقیق بین ردهها مشخص نیست.
Interval Scale
مقیاس فاصلهای به مقیاسی اطلاق میشود که در آن فاصلهها میان مقادیر معین و برابر است، اما هیچ نقطه صفر مطلق وجود ندارد.
Ratio Scale
مقیاس نسبی به مقیاسی گفته میشود که دارای یک نقطه صفر مطلق است و فاصلهها و نسبتها میان مقادیر آن بهطور دقیق و برابر تعریف شدهاند.
Reflexivity
بازتابپذیری به فرایند آگاهی و تأمل محقق از تأثیرات خود، پیشداوریها و موقعیتهای اجتماعیاش بر فرآیند تحقیق و نتایج آن اطلاق میشود.
Theory Building
ساخت نظریه به فرایندی اطلاق میشود که در آن یک محقق تلاش میکند تا یک نظریه جدید از طریق دادهها و شواهد جمعآوریشده توسعه دهد.
Bias in Reporting
تعصب در گزارشدهی به تغییر یا انحراف عمدی یا غیرعمدی اطلاعات در حین انتشار نتایج تحقیق اشاره دارد که ممکن است بهواسطهی اولویت دادن به نتایج خاص یا پنهان کردن دادهها اتفاق بیفتد.
Sampling Method
روش نمونهگیری به تکنیک یا فرآیند انتخاب نمونههایی از یک جامعه آماری گفته میشود که برای تحلیل نتایج استفاده میشود.
Research Design
طراحی تحقیق به ساختار کلی و فرآیند برنامهریزی تحقیق اطلاق میشود که شامل انتخاب روشها، ابزارها، نمونهها و استراتژیهای تحلیلی است.
Reliability Coefficient
ضریب پایایی معیاری است که برای ارزیابی ثبات و دقت ابزار اندازهگیری در شرایط مختلف یا در طول زمان استفاده میشود.
Perceived Validity
اعتبار ادراکی به معنای ارزیابی شخصی از دقت و صحت ابزار یا روشهای تحقیق بر اساس احساسات و قضاوتهای فردی محقق یا شرکتکنندگان است.
Transferability
انتقالپذیری به توانایی تعمیم نتایج یک تحقیق از یک محیط یا گروه خاص به گروهها یا شرایط دیگر اطلاق میشود.
Thick Description
توصیف عمیق به روشی کیفی اطلاق میشود که در آن اطلاعات و جزئیات غنی و دقیقی از یک پدیده ارائه میشود تا زمینه اجتماعی و فرهنگی آن بهخوبی درک شود.
Subjectivity
ذهنیت به قضاوتها و تفسیرهایی اطلاق میشود که تحت تأثیر تجربیات، باورها و احساسات فردی قرار دارند و ممکن است بر تفسیر دادهها تأثیر بگذارند.
Objectivity
عینیت به روش تحقیقاتی اطلاق میشود که از قضاوتهای شخصی دور است و بهطور مستقل از احساسات و دیدگاههای شخصی محقق صورت میگیرد.
Ethical Guidelines
دستورالعملهای اخلاقی به مجموعهای از قوانین و اصول اخلاقی اطلاق میشود که محققان باید در انجام تحقیق رعایت کنند تا از حقوق افراد و جامعه حفاظت شود.
Open-ended Questions
سوالات باز به سوالاتی اطلاق میشود که پاسخدهندگان میتوانند بهطور آزادانه و بدون محدودیت خاصی به آنها پاسخ دهند.
Close-ended Questions
سوالات بسته به سوالاتی اطلاق میشود که پاسخهای آنها محدود به چند گزینه مشخص است.
Operationalization
عملیاتیسازی به فرایندی اطلاق میشود که در آن مفاهیم انتزاعی به متغیرهای قابل اندازهگیری تبدیل میشوند.
Peer Debriefing
ارزیابی همتخصصان به فرایند بررسی و نقد تحقیق توسط همکاران یا محققان دیگر در زمینه مشابه اطلاق میشود که به ارتقای اعتبار تحقیق کمک میکند.
Falsifiability
قابل انکار بودن به ویژگیای اطلاق میشود که در آن فرضیات یا نظریهها باید به گونهای طراحی شوند که امکان رد شدن یا آزمون آنها وجود داشته باشد.
Theoretical Sampling
نمونهگیری نظری به فرایند انتخاب نمونهها بر اساس نظریههای موجود و در پاسخ به نیازهای تحقیق در طول مطالعه اطلاق میشود.
Sampling Frame
چارچوب نمونهگیری به فهرست یا مجموعهای از اعضای جامعه آماری گفته میشود که از آن برای انتخاب نمونهها استفاده میشود.
Descriptive Statistics
آمار توصیفی به ابزارهایی اطلاق میشود که برای خلاصهسازی و تحلیل دادهها بهطور ساده و قابل فهم، از جمله میانگین، میانه، انحراف معیار و نمودارها، استفاده میشود.
Validity Threats
تهدیدات اعتبار به عواملی گفته میشود که میتوانند موجب کاهش اعتبار نتایج تحقیق شوند. این تهدیدات ممکن است شامل تعصبات، خطاهای اندازهگیری یا اثرات جانبی غیرمنتظره باشند.
Inductive Reasoning
استدلال استقرائی به فرایند استنتاجی اطلاق میشود که در آن محقق از مشاهدات خاص به استنتاجهای عمومی میرسد. این نوع استدلال معمولاً در تحقیقات کیفی به کار میرود.
Deductive Reasoning
استدلال قیاسی به فرایند استدلالی اطلاق میشود که در آن محقق از یک فرضیه کلی به نتیجهگیریهای خاص میرسد. این روش بیشتر در تحقیقات کمّی استفاده میشود.
Hawthorne Effect
اثر هاثورن به پدیدهای اطلاق میشود که در آن رفتار افراد هنگامی که میدانند تحت نظر هستند تغییر میکند و میتواند بر نتایج تحقیق تأثیر بگذارد.
Inter-rater Reliability
پایایی بین ارزیابها به توافق و ثباتی اطلاق میشود که میان چند ارزیاب یا محقق در ارزیابیهای مشابه بهدست میآید.
Positivism
پوزیتیویسم به رویکردی فلسفی اطلاق میشود که تأکید دارد بر استفاده از روشهای علمی و تجربی برای جمعآوری دادهها و اثبات نتایج.
Interpretivism
تفسیرگرایی به رویکردی گفته میشود که در آن محقق سعی میکند به درک معانی اجتماعی و فرهنگی افراد از طریق تفسیر دادهها و مشاهدات دست یابد.
Sampling Bias
تعصب نمونهگیری به خطاهایی اطلاق میشود که در اثر انتخاب غیرتصادفی نمونهها بهوجود میآید و میتواند باعث تحریف نتایج شود.
Independent Variable
متغیر مستقل به متغیری اطلاق میشود که محقق قصد دارد تأثیر آن را بر روی متغیر وابسته مورد مطالعه قرار دهد.
Dependent Variable
متغیر وابسته به متغیری اطلاق میشود که تحت تأثیر متغیر مستقل قرار دارد و تغییرات آن اندازهگیری میشود.
Control Group
گروه کنترل به گروهی از شرکتکنندگان اطلاق میشود که هیچ مداخلهای در آنها صورت نمیگیرد و برای مقایسه با گروه آزمایشی مورد استفاده قرار میگیرد.
Experimental Group
گروه آزمایشی به گروهی گفته میشود که در آنها مداخله یا درمان خاصی انجام میشود تا تأثیرات آن بر روی متغیرهای مورد نظر بررسی شود.
Correlation Coefficient
ضریب همبستگی معیاری است که نشاندهنده میزان و نوع ارتباط بین دو متغیر است. این ضریب میتواند از -1 تا 1 باشد.
Regression Analysis
تحلیل رگرسیون به روشی آماری اطلاق میشود که برای مدلسازی و پیشبینی رابطه بین یک متغیر وابسته و یک یا چند متغیر مستقل استفاده میشود.
Variable
متغیر به هر ویژگی، کیفیت یا خصوصیتی اطلاق میشود که میتواند تغییر کند یا در یک تحقیق بررسی شود.
Reliability Test
آزمون پایایی به آزمایشی اطلاق میشود که برای اندازهگیری میزان ثبات و دقت دادهها و ابزارهای اندازهگیری در طول زمان استفاده میشود.
Chi-square Test
آزمون کای-مربع به آزمونی آماری اطلاق میشود که برای مقایسه فراوانیهای مشاهدهشده با فراوانیهای مورد انتظار در دستههای مختلف استفاده میشود.
Path Analysis
تحلیل مسیر به روشی آماری اطلاق میشود که برای تحلیل روابط پیچیده و چندگانه بین متغیرها استفاده میشود و بهطور خاص به مدلسازی اثرات مستقیم و غیرمستقیم میپردازد.
Multivariate Analysis
تحلیل چندمتغیره به روشهایی اطلاق میشود که برای تحلیل و مدلسازی روابط پیچیده میان چندین متغیر استفاده میشود.
Factor Analysis
تحلیل عاملی به روش آماری اطلاق میشود که برای شناسایی و کاهش ابعاد دادهها و بررسی روابط بین مجموعهای از متغیرهای مشاهدهشده استفاده میشود.
Case Study
مطالعه موردی به روشی تحقیقی اطلاق میشود که در آن یک مورد خاص (مانند یک فرد، گروه یا سازمان) بهطور دقیق و عمیق مورد بررسی قرار میگیرد.
Narrative Inquiry
تحقیق روایتی به روش تحقیق کیفی اطلاق میشود که در آن افراد تجربیات و داستانهای شخصی خود را بیان میکنند و محقق آنها را تحلیل میکند.
Random Sampling
نمونهگیری تصادفی به روشی اطلاق میشود که در آن از هر فرد در جامعه احتمال انتخاب یکسانی برای حضور در نمونه وجود دارد.
Stratified Sampling
نمونهگیری طبقهای به روشی اطلاق میشود که جامعه به گروههای مختلف تقسیم میشود و سپس از هر گروه نمونهگیری تصادفی انجام میشود.
Quota Sampling
نمونهگیری سهمی به روشی اطلاق میشود که در آن محقق برای هر گروه از جامعه یک سهم از نمونه را مشخص کرده و سپس از هر گروه بهطور غیرتصادفی نمونهگیری میکند.
Non-probability Sampling
نمونهگیری غیر احتمالی به روشی اطلاق میشود که در آن احتمال انتخاب افراد برای نمونهگیری یکسان نیست و بیشتر مبتنی بر قضاوت محقق است.
Panel Study
مطالعه پانلی به تحقیقی اطلاق میشود که در آن یک گروه از افراد در طول زمان مورد پیگیری قرار میگیرند تا تغییرات و تحولات آنها بررسی شود.
Validity Threats
تهدیدات اعتبار به عواملی اطلاق میشود که میتوانند اعتبار نتایج تحقیق را کاهش دهند، مانند تعصبها، خطاهای اندازهگیری و تغییرات غیرمنتظره در دادهها.
Simultaneous Equations Model
مدل معادلات همزمان به مدلهای آماری اطلاق میشود که در آنها چندین معادله برای تحلیل روابط پیچیده بین متغیرهای مختلف بهطور همزمان استفاده میشود.
Statistical Significance
معنیدار بودن آماری به معنای این است که نتایج مشاهدهشده در تحقیق بهطور تصادفی بهدست نیامدهاند و احتمال وجود تفاوت واقعی بین گروهها زیاد است.
Longitudinal Study
مطالعه طولی به تحقیقی اطلاق میشود که دادهها در طول زمان جمعآوری میشوند تا تغییرات و روندهای درازمدت در پدیدهها و افراد بررسی شود.
Cross-sectional Study
مطالعه مقطعی به تحقیقی اطلاق میشود که در آن دادهها تنها در یک نقطه زمانی خاص جمعآوری میشوند و برای مقایسه گروههای مختلف یا ویژگیها استفاده میشود.
Bias Correction
اصلاح تعصب به تکنیکهای آماری اطلاق میشود که برای کاهش تأثیرات تعصبها در جمعآوری و تحلیل دادهها طراحی شدهاند.
Data Triangulation
سهگانهسازی دادهها به استفاده از منابع مختلف داده، روشهای تحقیق یا نظریات مختلف برای تأیید و غنیسازی نتایج تحقیق اطلاق میشود.
Methodological Triangulation
سهگانهسازی روششناختی به استفاده از چندین روش تحقیق برای بررسی یک پدیده خاص اطلاق میشود تا دقت و صحت نتایج تحقیق افزایش یابد.
Internal Consistency
سازگاری درونی به این معناست که آیا اجزای مختلف یک ابزار اندازهگیری با هم همراستا و منسجم هستند و نتایج مشابهی ارائه میدهند.
Cohort Study
مطالعه همگروهی به تحقیقی اطلاق میشود که در آن یک گروه از افراد که ویژگیهای مشترک دارند، در طول زمان پیگیری میشوند تا تغییرات آنها تحلیل شود.
Informed Consent
رضایت آگاهانه به فرآیند دریافت موافقت از شرکتکنندگان در تحقیق گفته میشود که در آن آنها از اهداف، روشها و خطرات تحقیق آگاه هستند.
Transparency
شفافیت به معنای انتشار واضح و کامل اطلاعات در مورد روشها، دادهها و نتایج تحقیق است تا اعتبار و صحت تحقیق تضمین شود.
Sampling Distribution
توزیع نمونهگیری به توزیعی اطلاق میشود که از تمامی نتایج ممکن حاصل از نمونهگیریهای تصادفی از یک جامعه بهدست میآید و برای تحلیلهای آماری استفاده میشود.
Systematic Review
مرور سیستماتیک به روش تحقیقی اطلاق میشود که در آن تحقیقات قبلی بهطور دقیق و جامع بررسی میشوند تا نتایج موجود در یک حوزه خاص شناسایی و تحلیل شوند.
Meta-Analysis
فراتحلیل به تکنیک آماری اطلاق میشود که در آن نتایج چندین مطالعه مختلف ترکیب و تحلیل میشود تا یک نتیجه کلی و قویتر بدست آید.
Quantitative Research
تحقیق کمی به تحقیقی اطلاق میشود که در آن دادهها بهصورت عددی جمعآوری و تحلیل میشوند تا الگوها، روابط یا تفاوتها شناسایی شوند.
Qualitative Research
تحقیق کیفی به تحقیقی اطلاق میشود که در آن دادهها بیشتر بهصورت کلامی، تصویری یا غیرعددی جمعآوری و تحلیل میشوند و تمرکز بر درک عمیق پدیدههاست.
Focus Group
گروه کانونی به گروهی از افراد اطلاق میشود که برای جمعآوری دادهها از طریق بحث و تبادل نظر در مورد یک موضوع خاص گردهم میآیند.
Research Hypothesis
فرضیه تحقیق به پیشنهادی اولیه اطلاق میشود که محقق برای پاسخ به سوالات تحقیق مطرح میکند و سپس با استفاده از دادهها آن را آزمون میکند.
Null Hypothesis
فرضیه صفر به فرضیهای اطلاق میشود که در آن فرض میشود هیچ تفاوت یا رابطهای بین متغیرها وجود ندارد و هدف از آزمایش آن رد یا تأیید آن است.
Alternative Hypothesis
فرضیه جایگزین به فرضیهای اطلاق میشود که در آن پیشبینی میشود که یک تفاوت یا رابطه معنادار بین متغیرها وجود دارد و آن آزمون میشود.
Theory Testing
آزمون نظریه به فرایند استفاده از دادهها و شواهد برای تأیید یا رد یک نظریه یا فرضیه علمی اطلاق میشود.
Variable Control
کنترل متغیرها به فرآیند حذف یا ثابت نگهداشتن تأثیر سایر متغیرها در یک تحقیق اطلاق میشود تا فقط تأثیر متغیر مستقل بررسی شود.
Sampling Frame Bias
تعصب چارچوب نمونهگیری به خطاهایی اطلاق میشود که به دلیل استفاده از یک چارچوب نمونهگیری ناکامل یا نادرست در جمعآوری دادهها بوجود میآید.
Data Collection Tools
ابزارهای جمعآوری داده به ابزارها و روشهایی اطلاق میشود که محققان برای جمعآوری اطلاعات از شرکتکنندگان یا منابع دیگر استفاده میکنند.
Narrative Analysis
تحلیل روایتی به روشی کیفی اطلاق میشود که در آن محقق به تجزیه و تحلیل داستانها و روایتهای افراد میپردازد تا معانی و مضامین پنهان در آنها را کشف کند.
Theoretical Framework
چارچوب نظری به مجموعهای از مفاهیم، فرضیات و نظریهها اطلاق میشود که تحقیق بر اساس آنها ساختار مییابد و برای تجزیه و تحلیل دادهها استفاده میشود.
Limitations of Study
محدودیتهای تحقیق به عواملی اطلاق میشود که میتوانند بر دقت یا تعمیمپذیری نتایج تحقیق تأثیر بگذارند، مانند اندازه نمونه یا محدودیتهای روششناختی.
Researcher Bias
تعصب محقق به پدیدهای اطلاق میشود که در آن نظرات، تجربیات یا انتظارات محقق تأثیر زیادی بر نحوه جمعآوری، تحلیل و تفسیر دادهها میگذارد.
Longitudinal Design
طراحی طولی به طراحی تحقیقی اطلاق میشود که در آن دادهها در طول زمان جمعآوری میشوند تا روندها و تغییرات در یک پدیده خاص مورد بررسی قرار گیرند.
Cross-sectional Design
طراحی مقطعی به طراحی تحقیقی اطلاق میشود که در آن دادهها تنها در یک نقطه زمانی جمعآوری میشوند و مقایسه بین گروهها یا ویژگیها صورت میگیرد.
Peer Review
بازبینی همکاران به فرآیندی اطلاق میشود که در آن مقاله یا تحقیق توسط محققان همتخصص و بدون تعصب بررسی و ارزیابی میشود تا کیفیت آن تأیید شود.
Snowball Sampling
نمونهگیری گلوله برفی به روشی اطلاق میشود که در آن از افراد اولیه برای شناسایی دیگر افرادی که در جامعه مورد تحقیق قرار دارند، استفاده میشود.
نتیجهگیری:
در نهایت، آگاهی از اصطلاحات کلیدی پایاننامه به زبان انگلیسی برای دانشجویان دکتری که در دانشگاههای خارجی مشغول به تحصیل هستند، اهمیت بسزایی دارد. این اصطلاحات نهتنها به تسهیل فرآیند نگارش پایاننامه کمک میکنند، بلکه به دانشجویان این امکان را میدهند تا با متدولوژیهای پیچیدهتر آشنا شده و بهطور مؤثرتری با اساتید خود در زمینههای مختلف تحقیقاتی تعامل کنند. با دانستن این اصطلاحات، دانشجویان قادر خواهند بود تا بهصورت خودکار و بدون اتلاف وقت وارد فرایند نگارش علمی شوند و در نهایت یک پایاننامه قوی و حرفهای را تدوین کنند.
علاوه بر این، آگاهی از متدولوژی تحقیق، به خصوص برای افرادی که در حال آمادگی برای آزمونهای بینالمللی مانند آیلتس آکادمیک هستند، میتواند تأثیر چشمگیری بر تواناییهای زبانی و مهارتهای نوشتاری آنها بگذارد. استفاده از این اصطلاحات در مکالمات و نوشتارهای آکادمیک میتواند دامنه لغات دانشجو را بهطور قابل توجهی گسترش داده و اعتماد به نفس او را در مواجهه با زبانهای علمی و تخصصی افزایش دهد.
بنابراین، بهویژه در دورههایی که دانشجویان به دنبال پذیرش در دانشگاههای بینالمللی هستند و یا در مراحل مختلف نگارش پایاننامه و رساله خود قرار دارند، تسلط بر این اصطلاحات میتواند بهعنوان یک ابزار حیاتی در موفقیت تحصیلی آنها عمل کند. داشتن چنین تسلطی نه تنها به تسهیل مراحل تحقیق کمک میکند، بلکه موجب برقراری ارتباط بهتر و تأثیرگذارتر با جامعه علمی و تحقیقاتی نیز خواهد شد.
این مطلب، بهعنوان یک راهنمای جامع و کاربردی، میتواند به دانشجویان کمک کند تا در مسیر تحقیقاتی خود با اعتماد به نفس بیشتری حرکت کرده و در فرآیند نگارش پایاننامه موفقتر عمل کنند.